ارزیابی و رتبه بندی نرم افزارهای جدید و قدیم بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی

گسترش روز افزون بازار سرمایه در ایران در دو دهه اخیر سبب گردید که تا نیازهای جدیدی در مدیریت معاملات و نظارت بر بازار ایجاد گردد این نیاز باعث گردید تا مسولان به فکر مکانیزه کردن سیستم معاملات بورس و ارتقای سخت افزاری ونرم افزاری بازار بیفتند در همین راستا ابتدا سیستم معاملاتی ای اس 400 که یک سیستم عامل مبتنی بر زبان برنامه نویسی dos بود به جای سیستم معاملات سنتی به بازار معرفی گردد . در سال های اخیر با توجه به افزایش حجم معاملات در بازار و عدم جوابگویی سیستم ای اس 400 به نیازهای جدید ایجاد شده در بازار سرمایه ، سیستم معاملاتی جم به عنوان سیستم جدید معاملاتی بورس اوراق بهادار تهران در نظر گرفته شد. حال که بیش از یکسال از راه اندازی سیستم معاملاتی جم می گذرد این نیاز در بازار سرمایه احساس می شود که با نگاهی موشکافانه و با استفاده از اصول علمی به بررسی کارایی این سیستم معاملاتی پرداخته شود تا نقاط قوت و ضعف این سیستم در عمل مشخص گردد و تعیین شود که اولا آیا سیستم جدید توانسته نیازهای بازار سرمایه ایران را رفع کند و دوما اینکه اگر نتوانسته دلایل آن چه بوده و برای رفع آن چه باید کرد. هدف از این پژوهش این است تا با بررسی کارایی سیستم معاملاتی جم میزان پاسخگویی این سیستم به نیازهای بازار سرمایه تعیین شود و مشخص گردد که آیا این سیستم توانسته جوابگوی نیازهای رو به گسترش فعالان بازار سرمایه باشد یا خیر، همچنین با توجه به سیستم قدیم معاملات ( ای اس 400)، چه برتری ها و ضعف هایی در ان وجود دارد تا با شناخت هر چه بیشتر نقاط ضعف و قوت این سیستم معاملاتی و معرفی ان به دست اندرکاران و مسئولان بازار این ضعف ها و کاستی های احتمالی موجود در سیستم مرتفع گردد،تا شاهد کارایی هرچه بیشتر بازار سرمایه و شکوفایی هر چه بیشترآن باشیم. سوال ها این تحقیق به دنبال پاسخگویی به سوالات زیر است: 1- اولویت بندی و رتبه بندی معیارها و فاکتورهای مربوط به کارایی نرم افزارهای معاملاتی نسبت به یکدیگر چگونه است؟ 2- با توجه به اهمیت و اولویت بندی به دست آمده برای معیارها در سوال قبل آیا نرم افزار جدید در مقایسه با نرم افزار سابق توانسته است به گونه ای کاراتر پاسخ گوی نیاز های کارشناسان و کاربران سازمان بورس اوراق بهادار و کارگزاری های مختلف باشد؟ 3- هر یک از نرم افزارهای سابق و فعلی در کدام معیار به نحوی کاراتر توانسته پاسخ گوی نیازها باشد؟ 4- تهیه کنندگان نرم افزارهای معاملاتی در ویرایش های آینده این نرم افزار برای رسیدن کارایی بیشتر به چه معیارهایی باید توجه مبذول دارند؟ فرضیه ها فرضیه اول سیستم معاملاتی جم توانسته است در مقایسه با سیستم قدیم، در معیارهای کارایی عملکرد بهتری از خود نشان بدهد. فرضیه دوم سیستم معاملاتی جم توانسته است با توجه به معیار های مطرح شده پاسخگوی نیازهای بازار سرمایه باشد مشخص گردید سیستم معاملاتی جدید دارای اولویت یا برتری نسبی 0.756 و سیستم معاملاتی قدیم دارای اولویت نسبی 0.244 است. به عبارت دیگر با در نظر گرفتن کلیه شاخص های موجود در سلسله مراتب تصمیم سیستم معاملاتی جدید دارای برتری نسبی 3.1 نسبت به سیستم معاملاتی قدیم است. با توجه به نتیجه حاصل شده می توان نتیجه گرفت که به صورت کلی فرضیه شماره یک تایید گردید و سیستم معاملاتی جدید ( پم) توانسته است که در معیارهای ارزیابی عملکرد امتیاز بالاتری را نسبت به سیستم معاملاتی قدیم کسب نماید. در مورد فرضیه دوم که بیان می دارد که آیا سیستم معاملاتی جدید توانسته پاسخگوی نیاز های بازار سرمایه باشد یا خیر، می توان بیان داشت که با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیق، سیستم معاملاتی جدید توانسته است در بخش های معیارهای عمومی و معیار های حین معاملات عملکرد بسیار بهتری را نسبت به سیستم معاملاتی قدیم از خود نشان بدهد و تا حدود بسیار زیادی پاسخگوی نیاز های بازار سرمایه ایران باشد. اما در بخش معیار های پس از معاملات سیستم معاملاتی جدید دارای عملکرد بسیار ضعیف تر ی نسبت به سیستم معاملاتی قدیم بوده و نتوانسته در این بخش از معیار ها جوابگوی نیاز های بازار سرمایه ایران باشد.